TKP SONRASI FİZİK TEDAVİ EV EGZERSİZ PROGRAMI
Burada yazdıklarımız total kalça protezi uygulaması sonrası yapılası gereken fizik tedavi egzersizleri için bir kılavuzdur. Aşağıda bu egzersizleri gösteren video bağlantısını ve açıklamaları bulabilirsiniz
"Total Kalça Protezi Sonrası Fizik Tedavi Ev Egzersiz Programı VİDEO"
Egzersizleri yaparken her birini günde 3 kez 1 set ( 1 set: egzersizin 10 kez uygulanması) yapmakta fayda olacaktır. Zaman içinde ağrınız azaldıkça ve kas gücünüz, koordinasyon yeteneğiniz arttıkça egzersiz sayısını sırasıyla her seansta 2 veya 3 sete kadar çıkarabilirsiniz. Bunun tam tersi de olabilir, şayet ağrı ve zorlanma hissederseniz egzersiz set sayısını azaltabileceğiniz gibi günlük seans sayısını azaltmanız ve hatta bazı günleri egzersiz yapmadan geçirmenizde gerekebilir. Mutlaka tüm problemlerinizi doktorunuzla paylaşın ve önerisini alın.
Sizinle paylaşacağı video bağlantısı Amerikan Kalça ve Diz Cerrahları Derneğinin (American Association of Hip and Knee Surgeons) total kalça protezi uygulaması sonrası önerdiği egzersiz programıdır. Videoda anlatım dili İngilizce olduğu için ben burada tüm egzersizleri özetlemeye çalıştım.
Egzersiz uygulaması sırasında anormal ağrı ve rahatsızlık hissi, baş dönmesi veya bayılma hissi olursa derhal egzersizi durdurun, en yakındaki güvenli bir yere oturun, sakinleştikten sonra tansiyonunuzu kontrol ettirin ve doktorunuza bu durumu bildirin.
Eklem protez uygulaması sonrası yapılan fizik tedavinin amaçları;
Egzersiz 1: Kuadriseps Kas Egzersizleri (Uyluk ön yüzündeki kas grubu) : Dizinizin altına bir yastık koyun ve ayak ucu tavana bakarken dizinizi bastırarak yastığı ezin. Bu pozisyonu içinizden beşe kadar sayarak koruyun. Bu sayma işlemi sırasında yastığa aşağı yönde bası yapmaya devam edin.
Egzersiz 2: Kuadriseps Ark Egzersizleri: Dizinizin altına kağıt havlu veya su şişesi yerleştirin. Ayak ucu ta karşıya bakarken dizinizi düz hale getirin ve içinizden beşe kadar sayarak bu pozisyonu koruyun
Egzersiz 3: Düz Bacak Kaldırma Egzersizleri: Tüm bacağınızı düz uzatmış pozisyondayken (dizin altında yastık bulunmaz) ayak ucunu ayak bileğinizden kendinize çekin ve daha sonra tüm bacağı dizi kıvırmadan düz olarak yerle 450 açı yapacak kadar kaldırın, içinizden beşe kadar sayın ve bu sürede pozisyonunuzu koruyun. Sonra yavaşça bacağınızı yere indirin.
Egzersiz 4: Yüzüstü Diz Bükme: Yüz üstü uzanın. Ayak ucunuz yatağın kenarından aşağı sarksın. Ayak bileğinizi arabanın gaz pedalına basa pozisyonuna getirin. Takiben dizinizin yerle temasını hiç kaybetmeden dizinizi kıvırın.
Egzersiz 5: Topuk Kaydırma: Diziniz yere temas edecek şekilde dururken yavaşça topuğunuzu yatak üzerinde kaydırıp dizinizi kıvırın, yavaşça ayağınızı yatağa düz basın ve hareketi bu pozisyonda tamamlayın, dizinizi en fazla 450 kıvırın. Sonra başlangıç pozisyonuna yavaşça geri dönün.
Egzersiz 6: Parmak Ucuna Yükselme: Bir sandalyenin arkasına geçin, sandalyenin arkalığına tutunun ve yavaşça parmak uçlarınız üzerinde yükselin, topuklarınızın yerle teması kesilsin. Yeterince kuvvetlendiğinizde tek ayakta parmak ucuna kalkabilirsiniz.
Egzersiz 7: Kalça Abduksiyon/Adduksiyonu:
Bu egzersiz 3 farklı şekilde yapılmalı. Kas gücünüz arttığında ve egzersizi çok rahat yapmaya başladığınızda daha zor olan bir sonraki pozisyonlara geçin. 2. ve 3. pozisyondaki hareketlere ancak tüm cerrahi yaralarınız ve dikilen kaslarınız tamamen iyileştikten sonra, ancak 6. hafta dolduğunda başlayabilirsiniz. Bu son evre hareketlere başlamadan önce mutlaka doktorunuzdan onay alınız.
1. Sırt üstü Pozisyonda Kalça Abduksiyon/Adduksiyonu
Sırt üstü yatıp diz ve kalçalarınızı düz uzatın, dizleriniz birbirine değsin. Takiben ameliyatlı bacağınızı yerden hiç kaldırmadan düz olarak yana doğru 450 hareket ettirin ve hedef pozisyona ulaşınca yavaşça başlangıç noktasına geri dönün. Bu hareket sırasında ayak ucu tavana bakmalı.
2. Ayakta Kalça Kalça Abduksiyon/Adduksiyonu
Sandalyenin arkasında ameliyatlı bacağınız dışarıda (sandalyeden uzakta) kalacak şekilde yan dönün ve bir elinizle sandalyeden destek alın. Diğer ayağınız yerde sabit dururken ameliyatlı bacağınızı yavaşça 450 kadar yana kaldırın. Hedef pozisyona eriştikten sonra yavaşça başlangıç noktasına dönün.
3. Yan Yatar Pozisyonda Kalça Abduksiyon/Adduksiyonu
Ameliyat olan kalçanız üstte kalacak şekilde yatakta yan yatın, alttaki dizinizi biraz kıvrık pozisyonda tutun. Ameliyat olan bacağınızı dizinizi kıvırmadan düz olarak 400-450 kadar yukarı kaldırın ve içinizden beşe kadar sayarak bu pozisyonu koruyun.
Egzersiz 8: Mini Çömelme: Ayakta iken sırtınızı duvara yaslayın ve ellerinizi dengeyi sağlamak için öne uzatın. Sırtınızı duvardan hiç çekmeden yavaşça kontrollü olarak çömelin. başlangıçta çömelmeyi 200-300 ile sınırlı tutun, en fazla 450 çömelin. Duvarla sırtınız arasında dev top bulunan egzersizi yapmayın - düşme riski doğabilir.
Egzersiz 9: Köprüler: Yatakta sırt üstü yatarken dizlerinizi kendiniz çekerek 450 kıvırın, takiben her iki elinizle yatağı kavrayarak destek alınız ve her iki kalçanızı aynı anda yerden kaldırın, yaklaşık 3 sn kadar bu pozisyonu koruyun ve yavaşça başlangıç noktasına dönün.
Egzersiz 10: Dayanıklılık Egzersizleri: Yürümek, yüzmek, bisiklete binmek bu egzersiz grubu içindedir. Haftada 3 kez yapılması gerekir.
DİKKAT
